7538 Sayılı Kanun ile Emeklilik İşlemlerinde Yapılan Değişiklikler
7538 Sayılı Kanun – Giriş
7538 sayılı kanun a göre 9 Ocak 2025 tarihinde kabul edilen ve 15 Ocak 2025 itibarıyla yürürlüğe giren 7538 Sayılı Kanun, emeklilik işlemlerinde önemli değişiklikler getirdi. Özellikle engellilik nedeniyle vergi indiriminden yararlanarak emekli olanlar, prim gün şartları ve yetim aylıkları konusunda önemli düzenlemeler yapıldı. Bu makalede, getirilen yeni kuralların detaylarını ve önceki sistemle karşılaştırmasını bulabilirsiniz.
1. Engellilik Nedeniyle Vergi İndirimi ile Emeklilik Kaldırıldı
Eski Sistem (15 Ocak 2025 Öncesi)
Önceki uygulamada, engellilik nedeniyle vergi indiriminden yararlanan sigortalılar belirli prim gün şartlarını tamamladıklarında yaş şartı olmadan erken emekli olabiliyordu. Bu kapsamda;
- Vergi indirim belgesi almak zorunluydu.
- %40 ve üzeri engelli olan sigortalılar, sigortalılık süresi ve prim gün şartlarını sağladıklarında emekli olabiliyordu.
- Yaş şartı aranmazken, sigortalılık süresi ve prim gün şartları aşağıdaki gibiydi:
| Engellilik Oranı | Sigortalılık Süresi | Prim Gün Sayısı |
|---|---|---|
| %40 – %49 | 18 yıl | 4080 gün |
| %50 – %59 | 16 yıl | 3700 gün |
| %60 ve üzeri | 15 yıl | 3600 gün |
Yeni Sistem (15 Ocak 2025 Sonrası)
Yeni düzenlemeyle birlikte vergi indirim belgesiyle emeklilik tamamen kaldırıldı. Artık engelli sigortalılar yalnızca çalışma gücü kayıplarına göre emekli olabilecek. Yeni düzenlemeye göre;
- Vergi indirimi ile emeklilik tarihe karıştı.
- Çalışma gücü kaybı %40 – %59 arasında olan sigortalılar 5510 sayılı Kanun’un 28. maddesi kapsamında değerlendirilecek.
- Yeni prim gün ve sigortalılık süresi şartları şu şekilde değiştirildi:
| Engellilik Oranı | Sigortalılık Süresi | Prim Gün Sayısı |
| %40 – %49 | 18 yıl | 4100 gün (Eskiden 4080 idi) |
| %50 – %59 | 16 yıl | 3700 gün (Aynı kaldı) |
Önemli Değişiklikler
- Vergi indirimi ile erken emeklilik tamamen kaldırıldı.
- %40 – %49 engelli olanlar için prim gün şartı 4080’den 4100’e çıkarıldı.
- %60 ve üzeri engelliler için özel ayrıcalık kaldırıldı.
- 15 Ocak 2025’ten önce başvuranlar eski sisteme tabi olacak, sonrasında başvuranlar yeni kurallara göre emekli edilecek.
2. Yetim Aylıklarında Yapılan Değişiklikler
Yeni yasa ile yetim aylıklarında bazı gruplar için avantaj sağlandı. Artık ikinci yükseköğrenim ve doktora yapan erkek çocuklara yetim aylığı bağlanacak. Önceden ikinci yükseköğrenime devam eden erkek çocuklar için yetim aylığı kesiliyordu.
- Harp okulları, Polis Akademisi, Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi öğrencilerinin yetim aylıkları kesilmeyecek.
- Daha önce yetim aylığı bağlanmayan veya kesilen kişiler 1 Şubat 2025 itibarıyla başvurarak aylık alabilecek (ancak geriye dönük ödeme yapılmayacak).
3. Aylık Bağlama Oranı ve Prim Gün Şartlarında Değişiklikler
- Engelli ve malullük aylıkları için aylık bağlama oranları artırıldı.
- 2000-2008 yılları arasında sigortalı olanlar için aylık bağlama oranı %60’ın altına düşmeyecek.
- 5400 gün üzerinden hesaplanan emekli aylığı oranı %30’dan az olmayacak.
4. Kontrol Muayene Süreçleri ve Engelli Sağlık Raporları
- Engellilik nedeniyle emekli olmuş olan kişiler artık belirli aralıklarla kontrol muayenesine tabi tutulacak.
- Engel oranı %40 altına düşenlerin emekli aylıkları kesilecek.
- Sigortalıların engel oranlarıyla ilgili şüpheli durumlar tespit edilirse yeniden sağlık muayenesine sevk edilecekler.
- Eğer muayene sonucunda engel oranı düşerse, sigortalının emekli maaşı iptal edilecek veya güncellenecek.
Eski ve Yeni Sistem Karşılaştırması
| Kriter | Eski Sistem (15 Ocak 2025 Öncesi) | Yeni Sistem (15 Ocak 2025 Sonrası) |
| Vergi İndirim Belgesi ile Emeklilik | Vardı ✅ | Kaldırıldı ❌ |
| Yaş Şartı | Yok ✅ | Yok ✅ |
| %40 – %49 Engellilik İçin Prim Gün Şartı | 4080 gün | 4100 gün |
| %50 – %59 Engellilik İçin Prim Gün Şartı | 3700 gün | 3700 gün (Aynı kaldı) |
| %60 ve Üzeri Engellilik İçin Prim Gün Şartı | 3600 gün | Bu kapsam kaldırıldı ❌ |
| Yetim Aylığı (İkinci Üniversite & Doktora) | Ödenmiyordu ❌ | Ödenmeye başlandı ✅ |
| Kontrol Muayenesi | Nadiren yapılıyordu | Düzenli yapılacak ✅ |
| Engellilik Nedeniyle Erken Emeklilik | Daha avantajlıydı | Daha zor hale geldi |
Sonuç ve Değerlendirme
7538 Sayılı Kanun ile emeklilik sisteminde önemli değişiklikler yapıldı. Özellikle engellilik nedeniyle erken emeklilik avantajları kaldırıldı ve prim gün şartları artırıldı. Yetim aylıklarında bazı gruplara avantaj sağlanırken, kontrol muayene süreçleri sıkılaştırıldı.
📌 Kimler Dikkat Etmeli?
- Engellilik nedeniyle 15 Ocak 2025’ten önce emeklilik başvurusu yapabilecek olanlar, eski sistemden yararlanmalı.
- 15 Ocak 2025’ten sonra başvuracaklar için daha fazla prim günü gerekecek.
- Vergi indirimi ile emeklilik hakkı artık tamamen kaldırıldığı için, engelliler yalnızca çalışma gücü kaybına göre emekli olabilecek.
Bu yeni düzenlemeler, emeklilik sürecini daha karmaşık ve zorlayıcı hale getirse de, yetim aylıkları ve kontrol muayene süreçlerinde adalet sağlamak adına bazı yenilikler içeriyor. Emeklilik planı yapan kişilerin yeni sistemin şartlarına göre hareket etmeleri büyük önem taşıyor.
Emeklilik sistemi belirli bir gün prim ve yıllarca çalışmayı gerektiriyor. Diğer konularla ilgili ayrıntıları Blog sayfamızı okuyarak takip edebilirsiniz. Ayrıca ilgili kanun hakkında Resmi Gazete sayfasından tüm bilgileri edinebilirsiniz.
